ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΞΕΝΩΝΑ SOS-ΕΛΙΖΑ

Ιστορικό
Τα τελευταία χρόνια τα Παιδικά Χωριά SOS, έχουν πραγματοποιήσει «ανοίγματα» σε δομές και
προγράμματα με θεραπευτικό χαρακτήρα, πέρα από τα παραδοσιακά προγράμματα παιδικής
προστασίας.
Ο πρώτος Ξενώνας SOS-ELIZA που λειτουργεί στο Μαρούσι, από τον Μάιο του 2009 προέκυψε
από τη συνεργασία των Παιδικών Χωριών SOS Ελλάδος και του Σωματείου ΕΛΙΖΑ «Εταιρεία κατά
της κακοποίησης – παραμελημένων βρεφών – νηπίων και των οικογενειών τους.
Ο δεύτερος Ξενώνας ξεκίνησε να λειτουργεί στα τέλη του 2009, στη Θεσσαλονίκη σε δύο ειδικά
διαμορφωμένα σπίτια εντός του Παιδικού Χωριού SOS Πλαγιαρίου.
Η ανάγκη για τέτοιες δομές στην Ελλάδα είναι πολύ μεγάλη και έως σήμερα δεν έχει
λειτουργήσει ανάλογο πρόγραμμα και για αυτό τον λόγο έχει προγραμματιστεί η λειτουργία ενός
τρίτου Ξενώνα. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα του δικτύου Ξενώνων χρηματοδοτείται για
24μήνες με το ποσό του 1.150.000€, από τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού
Οικονομικού Χώρου EL0079 και το Υπουργείο Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.
Oι Ξενώνες SOS-ELIZA δέχονται παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση ή/και παραμέληση*
ηλικίας 0-5 ετών, με δυνατότητα παραμονής έως 18 μήνες.
Το φαινόμενο της άσκησης βίας στα παιδιά:
στην Ελλάδα περίπου 28.000 παιδιά κακοποιούνται και παραμελούνται κάθε χρόνο και 7.500
παιδιά από αυτά είναι κάτω των 5 ετών. 10% των παιδιών κάτω των 5 ετών που εξετάζονται για
τραυματισμούς είναι κακοποιημένα. 17% των κοριτσιών και 7% των αγοριών στην Ελλάδα
αναφέρονται σε τουλάχιστον μία εμπειρία σεξουαλικής κακοποίησης πριν τα 18 τους χρόνια.
Αν δεν προσφερθεί κατάλληλη βοήθεια, πολλές οικογένειες θα συνεχίσουν να κακοποιούν και να παραμελούν τα παιδιά τους. Η κακοποίηση είναι γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη προβλημάτων ψυχικής υγείας, χρήση ουσιών και αλκοόλ. Η έκθεση σε βία και οι εμπειρίες κακομεταχείρισης επηρεάζουν την σωματική ανάπτυξη του παιδιού.
Σκοπός λειτουργίας των Ξενώνων:
· Ο σκοπός είναι διττός: α) Η άμεση προστασία των παιδιών – θυμάτων κακοποίησης /
παραμέλησης σε ώρα κινδύνου, μέσω της διασφάλισης σταθερού πλαισίου διαμονής κατά την
περίοδο της κρίσης, σχεδιασμένου να καλύπτει τις συναισθηματικές, ψυχικές, μαθησιακές,
παιδαγωγικές και κοινωνικές ανάγκες τους, β) η παροχή εξειδικευμένων ψυχοκοινωνικών και
ψυχοθεραπευτικών υπηρεσιών προς την οικογένεια των παιδιών με προτεραιότητα την
ασφαλή επιστροφή τους στο φυσικό οικογενειακό τους περιβάλλον
· Το έργο των Ξενώνων εξασφαλίζει το απόλυτο συμφέρον του παιδιού, όπως διατυπώνεται στη
Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Επιμέρους στόχοι:
· Η λειτουργία των Ξενώνων ως Μονάδες Κρίσης και Θεραπείας μέσω της:
· α) Παροχής άμεσης παρέμβασης στην κρίση για την προστασία του βρέφους και του νηπίου,
β)Παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών διάγνωσης, αξιολόγησης του παιδιού, των γονέων,
των αδελφών και της ευρύτερης οικογένειας οι οποίοι συνδέονται με τους λόγους
παραπομπής, γ) της συνεργασίας με άλλους φορείς υγείας και παιδικής προστασίας
· Η παροχή όλων των αναγκαίων θεραπειών ψυχικής υγείας για το παιδί και την οικογένεια
(παιδοψυχ/κη παρακολούθηση, ψυχοθεραπεία κ.α.)
· Η παρακολούθηση και αξιολόγηση της ποιότητας ζωής του παιδιού, για όσο διάστημα κρίνεται
αναγκαίο μετά την επιστροφή στην οικογένεια ή ένταξη σε άλλο περιβάλλον προστασίας, της
αποκατάστασης της σχέσης και της αλληλεπίδρασης παιδιών, γονέων-κηδεμόνων και της
λειτουργικότητας του περιβάλλοντος
Το προσωπικό των Ξενώνων αποτελούν
Επιστημονικός υπεύθυνος, Υπεύθυνος Ξενώνα-Ψυχολόγος, Κοινωνικοί Λειτουργοί, Κλινικοί
Ψυχολόγοι, Παιδοψυχίατροι, Νηπιαγωγοί, Βρεφονηπιοκόμοι, Προσωπικό 24ωρής φροντίδας
(θείες SOS) και άλλοι συνεργάτες όπως Παιδίατροι, Ψυχοθεραπευτές, Νομικός Σύμβουλος.
Βασικά κριτήρια ένταξης των παιδιών:
· Οικογενειακό περιβάλλον που παραμελεί συστηματικά τις ανάγκες τους ή που
μετατρέπεται σε πλαίσιο κακοποίησης (σωματικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής) και σοβαρής
παραμέλησης
Οι Ξενώνες δεν δύνανται να φιλοξενήσουν παιδιά - θύματα κακοποίησης / παραμέλησης στις
παρακάτω περιπτώσεις, καθώς δεν διαθέτουν την απαραίτητη στελέχωση και υποδομή για την
αντιμετώπισή τους.
· Παντελής έλλειψη οικογενειακού περιβάλλοντος
· Οξεία παιδοψυχιατρική συμπτωματολογία
· Μέτρια ή σοβαρή νοητική καθυστέρηση, σοβαρές αναπτυξιακές δυσκολίες καθώς και
βαριά αυτιστική συμπτωματολογία
· Σοβαρά Προβλήματα Υγείας
Υλικοτεχνική υποδομή

Η μεγάλη δωρεά της κυρίας Ελένης Παπακωνσταντίνου, που προσέφερε στα Παιδικά Χωριά SOS
ένα ακίνητο στο Μαρούσι, για το σκοπό αυτό, ήταν αυτό που περισσότερο από οτιδήποτε άλλο,
επέτρεψε την άμεση δημιουργία και λειτουργία του Ξενώνα SOS ΕΛΙΖΑ. Επίσης, η χρηματική
συμβολή της AEGEAN AIRLINES και των επιβατών της, διαμόρφωσαν το ακίνητο σε μια ζεστή
φωλιά αγάπης και προστασίας για τα παιδιά.
Το κτίριο έχει τη δυνατότητα φιλοξενίας έως 10 παιδιά και 3 Θείες SOS. Διαθέτει ανεξάρτητα
γραφεία, έτσι ώστε να μην εμπλέκονται οι διοικητικές λειτουργίες του Ξενώνα με τον χώρο
φιλοξενίας των παιδιών.
Στη Θεσσαλονίκη τα δύο διαμορφωμένα σπίτια έχουν τη δυνατότητα να φιλοξενήσουν έως 10
παιδιά και 4 Θείες SOS και εδώ αντίστοιχα οι διοικητικές λειτουργίες βρίσκονται στο κεντρικό
κτίριο του Παιδικού Χωριού SOS Πλαγιαρίου.
Στο Μαρούσι και στη Θεσσαλονίκη οι Ξενώνες περιβάλλονται από χώρους ψυχαγωγίας και
άθλησης των παιδιών.
ΜΕΡΙΚΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ:
Από την έναρξη της λειτουργίας του Ξενώνα SOS-ELIZA (τέλη Φλεβάρη 2009) έχουν συνολικά
παραπεμφεί στη δομή μας 26 περιπτώσεις βρεφών και νηπίων, που αφορούν συνολικά σε 41
παιδιά. Από τις περιπτώσεις αυτές αξιολογήθηκαν από την ομάδα παραπομπών 15 παιδιά, των
οποίων τα χαρακτηριστικά ήταν συμβατά με τα κριτήρια ενταξιμότητας της δομής μας. Από τον
Απρίλιο του 2009 έως σήμερα έχουν γίνει συνολικά 8 εισαγωγές παιδιών.
Ο Ξενώνας στη διάρκεια λειτουργίας του έχει γνωστοποιήσει σε όλες τις σχετικές υπηρεσίες
Ψυχικής Υγείας, που ασχολούνται με παιδιά το ειδικό αντικείμενο της λειτουργίας του με σκοπό
να εξασφαλίσει την καλύτερη δυνατή συνεργασία μαζί τους. Από το Φεβρουάριο του 2009 έως
και σήμερα έγιναν 35 ενημερώσεις φορέων για τον Ξενώνα SOS-ELIZA.
Προοπτική εφαρμογής καινοτομιών ή/και προγραμματισμένων μελλοντικών δράσεων
Στα πλαίσια εφαρμογής μελλοντικών δράσεων ή /και καινοτομιών, είναι σε εφαρμογή και
εξετάζονται οι εξής παράμετροι:
Το ερευνητικό έργο, που εποπτεύεται από τον Επιστημονικά Υπεύθυνο, πραγματοποιείται στον
Ξενώνα και περιλαμβάνει τη συμμετοχή των μελών της Ομάδας Προσωπικού σε αυτό. Η
ερευνητική δραστηριότητα μεριμνά πρώτιστα για την προστασία του παιδιού και ασκείται
σύμφωνα με τις βασικές αρχές του κώδικα δεοντολογίας.
Η επιστημονική δραστηριότητα του Ξενώνα περιλαμβάνει παρουσίαση του θεωρητικού πλαισίου
και των αποτελεσμάτων της πιλοτικής λειτουργίας του Ξενώνα στην επιστημονική κοινότητα (με
ποιοτικά και ποσοτικά στοιχεία), καταγραφή και παρουσίαση case studies κλινικών περιπτώσεων
σε επιστημονικά συνέδρια, δημοσιεύσεις κλπ.
Ένα πρόγραμμα σε συνεργασία των Παιδικών Χωριών SOS Ελλάδος και του σωματείου ELIZA 3
Ο Ξενώνας έχει συμμετάσχει σε Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο (16-17/5/2009) με παρουσίαση
poster, σε διημερίδα του Σωματείου «Ελίζα» (14-15/5/2010), ενώ έχουν γίνει 4
προγραμματισμένες κλινικές παρουσιάσεις για περιπτώσεις παιδιών που φιλοξενούνται στον
Ξενώνα. Επίσης, προγραμματίζεται συμμετοχή στο επόμενο Παιδοψυχιατρικό συνέδριο.
Ο θεσμός των εθελοντών, που βρίσκεται στο στάδιο της επεξεργασίας προσφέρει με πολλούς
τρόπους στη φροντίδα των παιδιών και στη διαχείριση του Ξενώνα. Εκτός από την πρακτική
βοήθεια, η ύπαρξη εθελοντών συνεισφέρει στη γεφύρωση των σχέσεων της κοινότητας με τα
παιδιά και στην καταπολέμηση των προκαταλήψεων.
Ο Ξενώνας συνεργάζεται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη με τις Φιλοσοφικές σχολές των αντίστοιχων
πανεπιστημίων και με τα ΑΤΕΙ.
ΓΡΑΜΜΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Για περισσότερες πληροφορίες για θέματα που αφορούν σε
περιπτώσεις διαπιστωμένης παιδικής κακοποίησης ,επικινωνείται στο 2103313661
ΧΡΗΣΙΜΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ
· www.eeagrants.org
· www.ggea.gr
· www.yyka.gov.gr
· http://quality4children.blogspot.com